lub jego elementu, może być przyczyną problemów związanych z użytkowaniem budynku. W skrajnych przypadkach może to skutkować uszkodzeniem obiektu. Często przyczyną jest niedbalstwo oraz wykonywanie prac niezgodnie ze sztuką budowlaną i projektem.

Fot.1 Więźba dachowa podparta na podłożonej pod nią desce.	Fot.4 Źle zamocowany element konstrukcji więźby dachowej, który odpadł, pod wpływem obciążenia wiatrem.
Fot.2 Błędnie zamontowana rynna (woda z deszczu nie jest przez nią odprowadzana).
Fot.3 Zacieki na poddaszu (uszkodzone pokrycie dachowe).

zwiń

mogą być przyczyną awarii fragmentu obiektu budowlanego a także stworzyć zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego. Montażem konstrukcji budowlanych powinny zajmować się osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe, które wykonują prace budowlane na podstawie dokumentacji projektowej. Niestety w praktyce bywa różnie. Do największych problemów wykonawczych dochodzi wówczas, gdy błędy w dokumentacji projektowej nakładają się z błędami wykonawczymi na budowie. Błędy wykonawcze związane są bardzo często z brakiem odpowiedniego nadzoru na budowie bądź nie zawsze uzasadnionych względów oszczędnościowych.

Przeszklone fasady są powszechnie projektowane przez architektów w celu doświetlenia budynku oraz nadaniu elewacji ciekawej formy architektonicznej.

W projektowaniu fasad aluminiowych i ich wykonawstwie ważnym zagadnieniem jest odpowiednie wyeliminowanie możliwości powstania ogniw galwanicznych pomiędzy różnymi metalami zastosowanymi w fasadzie (stal zwykła, aluminium, ocynk, stal nierdzewna). Oprócz elementów metalowych w fasadzie znajdują się tafle szklane. Szkło jest materiałem kruchym i łatwo podatnym na uszkodzenia mechaniczne, istotną kwestią jest więc określenie na podstawie obliczeń statyczno - wytrzymałościowych grubości szkła i rodzaju jego obróbki (termicznej i mechanicznej), dobranie materiałów dystansowych oddzielających szkło od elementów metalowych oraz sprawdzenie dopuszczalnych przemieszczeń projektowanej tafli szklanej. Projektowanie fasad jest zagadnieniem złożonym i wymaga wiedzy nie tylko na temat statyki budowli, ale także materiałoznastwa.

• Błędny montaż konsol fasady grożący awarią fasady. Konsole nie przylegają do betonu, przestrzeń pomiędzy blachą czołową konsoli a ścianą żelbetową wypełniona klinem drewnianym lub kawałkiem rury, kotwy wygięte, często bez nakrętek. Brak wszystkich śrub potrzebnych do montażu słupa aluminiowego.

• Konsole fasady zaprojektowano w tym samym miejscu, gdzie znajduje się dylatacja aluminiowego słupa fasady. W przestrzeni pomiędzy blachami konsoli a słupem znajdują się łby śrub, których tam być nie powinno. Aby wykonać na budowie takie połączenie, montażyści odgięli blachy konsoli do zewnątrz.

• Nieszczelne elementy izolacji nad slupami fasady.

• Niepasujące konsole przecięto na pół. Przecięcie elementów powoduje nie tylko zagrożenie korozja, ale przede wszystkim brak możliwości przeniesienia wszystkich zakładanych w obliczeniach obciążeń.

• Błędne kotwienie słupa fasady w obrębie uszkodzonej krawędzi betonowego murka.

zwiń

często pociąga za sobą konieczność zwiększenia obciążeń na poszczególne elementy konstrukcyjne. Należy wówczas sprawdzić metodą obliczeniową, czy konstrukcja przeniesie dodatkowe obciążenia i czy nie stwarza to zagrożenia dla użytkowników. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. w przypadku modernizacji produkcji w halach przemysłowych i wymianą suwnic.

Zbieramy wówczas niezbędne informacje dotyczące obiektu.Wykonujemy m.in. odkrywki fundamentów, inwentaryzację konstrukcji budowlanej, badania wytrzymałości betonu (nieniszczące i niszczące), odkrywki i inwentaryzację zbrojenia itp.

Fot.1 Odkrywka fundamentu w hali stalowej	Fot.2 Suwnica na podtorzu w hali stalowej- detal (widać szynę jezdną, odbój i zderzak suwnicy)	Fot.3 Fragment hali z suwnicą

Modernizacja obiektu to także jego przebudowa i zmiana jego funkcji. Właściciele starych budynków bardzo często nie są w posiadaniu dokumentacji obiektu. Projektant wykonujący adaptację budynku do nowych funkcji potrzebuje informacji nie tylko na temat gabarytów, ale także rodzaju konstrukcji. Wówczas konieczne okazuje się wykonanie inwentaryzacji i odkrywek na istniejącym obiekcie.

zwiń

Poniższe przykłady przedstawiają awarie w budynkach, do których dochodzi na skutek starzenia się materiałów budowlanych. Pawilon o konstrukcji nośnej stalowej wybudowany w latach 80-tych został przekryty płytami z eternitu. Płyty eternitowe produkowano na bazie cementu z domieszka włókien azbestowych i w tym czasie był to materiał szeroko rozpowszechniony w budownictwie. W chwili obecnej użycie materiałów zawierających azbest jest zabronione i w przypadku zniszczenia materiałów wyprodukowanych na bazie azbestu, należy je w sposób bezpieczny usunąć i zutylizować. W ww. budynku doszło do spękania płyt eternitowych pod wpływem cyklicznych zmian temperatur. Płyty pękały w sposób kruchy i powodowały liczne uszkodzenia pokrycia dachowego. Uszkodzenie pokrycia dachu jest przyczyną jego nieszczelności i powstania zacieków do użytkowanych pomieszczeń. Może również powodować korozję stalowych elementów konstrukcyjnych budynku.

Fot.1 Papa jest mocno połatana. W konsekwencji pokrycie dachowe jest nieszczelne.	Fot.2 Pęknięta płyta eternitowa pokrycia dachowego traci swoją nośność.	Fot.3 Konstrukcja stalowa dachu, która została wykonana jako przekrycie strukturalne - korozja stali.

Fot.4 Panel ścienny budynku z lat 80-tych.	Fot.5 Pęknięta szyba w witrynie.

zwiń

W naszym rodzimym mieście Wrocławiu jest jeszcze wiele budynków wymagających pilnego remontu. Są to w większości budynki stare, przedwojenne, choć nie tylko. Potrzeba napraw budynków wynika z różnych względów – niekiedy dają o sobie znać wieloletnie zaniedbania zarządców bądź właścicieli obiektów i brak funduszy na cele renowacyjne, ale bywa i tak, że sama przestarzała już konstrukcja budynków bądź technologia jest konsekwencją przyspieszonego zużycia elementów budowlanych. Ponadto – w przeszłości technologie budowlane nie były tak mocno zaawansowane jak obecnie, projektanci nie dysponowali tak zaawansowanymi narzędziami do projektowania, jakimi są komputery a przede wszystkim specjalistyczne oprogramowanie do projektowania, nie wykonywano na taką skalę badań geotechnicznych ani badań materiałów budowlanych, materiały budowlane nie podlegały tak ścisłym rygorom kontroli jakości jak te produkowane współcześnie ... A co najistotniejsze - wiedza na temat konstrukcji budowlanych stale się rozwija, na rynku pojawiają się nowe materiały i technologie, które możemy wykorzystać w nowoplanowanych inwestycjach oraz w budynkach istniejących wymagających zabezpieczenia przed destrukcyjnym działaniem czynników zewnętrznych. Wiadomo nie od dziś, że najważniejszymi elementami z punktu widzenia trwałości budynku jest stan jego pokrycia dachowego oraz stan fundamentów. Inaczej mówiąc – przegrody zewnętrzne budynku muszą stanowić barierę dla czynników środowiskowych, a jego fundamenty muszą być stabilne, aby nie ulegały nierównomiernemu osiadaniu. Z tego względu typowymi uszkodzeniami konstrukcji budynków, które na co dzień obserwujemy dokonując oględzin istniejących obiektów w ramach wykonywanych przez nasze biuro ekspertyz budowlanych są spękania konstrukcji murowych i wilgoć w pomieszczeniach piwnicznych. W wielu budynkach występują również problemy ze stanem pokrycia i więźby dachowej, co w sposób nieunikniony wiąże się z przedostawaniem się do ich wnętrza wody opadowej. Wrocław leży na obszarze, na którym znajduje się duża liczba cieków wodnych (na czele z rzeką Odrą). Obszar ten charakteryzuje się dość wysokim poziomem wód gruntowach, a w bezpośredniej bliskości większych cieków o większej niż typowo zmienności. Woda gruntowa będzie się przedostawać przez przegrody budowlane do wnętrza budynków, jeżeli są one zabezpieczone w sposób niewystarczający. Niestety – stare izolacje przeciwwilgociowe (np. z papy asfaltowej) bardzo często są już w znaczący sposób zużyte i nie pełnią swoich funkcji. Bywa i tak, że izolacji przeciwwilgociowych nie wykonywano w ogóle. W takich budynkach prędzej czy później może pojawić się wilgoć. Wilgoć wpływa destrukcyjnie na konstrukcję budynku – zmienia strukturę betonu, zapraw i materiałów ceramicznych powodując zmniejszenie ich parametrów wytrzymałościowych, wykruszenie i wypłukiwanie drobych cząstek z materiałów budowlanych oraz zasolenie ścian. Wilgoć wpływa również na nasze zdrowie gdy np. na ścianach budynków pojawia się zagrzybienie. Konsekwencją uszkodzenia materiałów budowlanych jest nierównomierne osiadanie budynku i pojawiające się na jego ścianach zarysowanie i spękania. Niejednokrotnie w jeszcze niedalekiej przeszłości zalecano w takich przypadkach tzw. „zszycie” muru, jednakże z naszych obserwacji wynika, że jest to sposób naprawy zapewne jeden z tańszych, ale na długą metę może być nieskuteczny. Zależy to od tego, czy sam proces nierównomiernego osiadania się zakończył, czy w pewnych warunkach wodno-gruntowych może się powtarzać i wpływać destrukcyjnie na budynek. Dlatego obecnie do ustabilizowania budynków wykorzystuje się technologie palowania (np. jet grountng, mikropale) a „zszywanie” murów jako uzupełnienie. W przypadku potrzeby zaradzenia wnikającej wilgoci w przegrody budowlane, warto wspomnieć o metodzie iniekcji krystalicznej, którą wykorzystuje się jako poziomą „membranę” odcinającą dopływ wody kapilarami z dolnych części budynku (ścian fundamentowych, fundamentów). Jednakże nie zawsze jest ona wystarczająca, dlatego w ekspertyzach zalecamy również – w razie potrzeb - wykonanie drenażu, izolacji ścian, zastosowanie specjalistycznych preparatów uszczelniających i wzmacniających strukturę betonu.

Fot.1 Wilgoć przy kratce wentylacyjnej	Fot.2 Wilgoć przy podciągu.	Fot.3 Wilgoć na narożu ściany.
Fot.4 Wilgoć pod parapetem	Fot.5 Wilgoć nad oknem.	Fot.6 Wilgoć pod parapetem.

zwiń

Na zlecenie naszych Klientów niejednokrotnie wykonywaliśmy ekspertyzy budowlane posadzek w halach produkcyjnych – w szczególności we Wrocławiu i okolicach, na podstawie których szacowaliśmy nośność posadzki i określaliśmy czy i na jakich warunkach istnieje możliwość ustawienia na posadzce nowego urządzenia. Takim urządzeniem mógł być żurawik, nowa maszyna albo konstrukcja podestu obsługowego lub estakada suwnicy. Często się zdarza, że hale nie mają kompletnej dokumentacji, bądź jest ona mocno szczątkowa – wówczas należy zebrać jak najwięcej informacji np. metodami odkrywkowymi. Jeżeli hala posiada dokumentację, to wówczas wykonujemy obliczenia posadzki i weryfikujemy sposób posadowienia na niej nowym urządzeń bądź konstrukcji. Jeśli posadowienie nie spełnia wymaganych kryteriów wówczas wykonujemy korektę posadowienia.

Fot.1 Starta powierzchnia posadzki.	Fot.2 Starta powierzchnia posadzki.

zwiń

W swojej pracy dość często widujemy konstrukcje żelbetowe o mocno skorodowanych powierzchniach. Przeważnie są to konstrukcje albo stare – na przykład sprzed II Wojny Światowej, bądź z lat 50 - 70-tych. Istnieje kilka czynników, które znacznie przyspieszają korozję betonu : niska klasa betonu i szczelność betonu, brak zabezpieczeń antykorozyjnych, niekorzystne środowisko pracy konstrukcji – w szczególności przemysłowe o dużym stopniu korozyjności. Korozja betonu powoduje jego degradację – na powierzchni betonowej powstają zarysowania a potem pęknięcia, na powierzchni betonu widoczne są rdzawe zacieki, w końcu odsłania się korodujące zbrojenie. W konsekwencji konstrukcja doznaje uszczerbku na swojej nośności i wymaga pilnej naprawy. Jeżeli chcemy ją dalej eksploatować powinniśmy się na nią zdecydować. Z naprawą nie można również zbyt długo zwlekać, ponieważ w konstrukcji poza betonem dewastują się pręty zbrojeniowe, które pod wpływem czynników korozyjnych zmniejszają swoją średnicę. Jeżeli dopuścimy do znaczącej ich destrukcji wówczas bez wykonania nowego zbrojenia naprawa nie będzie możliwa. Najlepiej jest zabezpieczyć remontowaną konstrukcję w taki sposób, aby czynniki powodujące korozję betonu zostały w jak największy sposób wyeliminowane. Tak zwana „metoda tradycyjna” polegająca na uzupełnianiu ubytków betonem lub zaprawą okazała się na dłuższą metę nieskuteczna i mało efektywna. Tradycyjny beton bez właściwych dodatków charakteryzuje się znacznym skurczem podczas wiązania, nie jest wodoodporny ani mrozoodporny, a z czasem ulega coraz większej karbonatyzacji i korozji. Na rynku jest kilka firm specjalizujących się w systemach naprawczych powierzchni konstrukcji betonowych, które są producentami systemów naprawczych PCC. Nowoczesne zaprawy na bazie tych systemów cechuje przede wszystkim : bliski zeru współczynnik pełzania i skurcz, duża przyczepność, łatwość stosowania, dyfuzyjność pary wodnej, odporność na mróz i wodoszczelność. Niski skurcz eliminuje zarysowanie naprawionych powierzchni , wodoodporność chroni przed szybką karbonatyzacją. Dyfuzja czyli przepuszczalność pary wodnej przez przegrodę budowlaną chroni przed nadmiernym zawilgoceniem i zagrzybieniem. Cechy fizyko-chemiczne zapraw naprawczych sprzyjają łatwości nanoszenia ich na uszkodzoą powierzchnię betonową gwarantując długoletnią eksploatację. Nowoczesne zaprawy do napraw to cały system produktów na bazie cementu i polimerów , który składa się z takich składników jak : warstwa sczepna, zaprawa naprawcza, szpachlówka, farba ochronna.

Fot.1 Uszkodzona głowica słupa żelbetowego.	Fot.2 Uszkodzona stopa fundamentowa.

zwiń

Prawidłowo wykonana odkrywka ukazuje interesujący projektanta element budynku. Narusza strukturę obiektu w sposób niezbędny, minimalny i konieczny dla celów uzyskania maksimum informacji na temat konstrukcji dla potrzeb ekspertyzy budowlanej, nie stanowiąc zagrożenia dla użytkowników ani nie przyczyniając się do awarii obiektu. Wykonujemy bardzo różnego rodzaju odkrywki – większość z nich samodzielnie używając własnego sprzętu, natomiast te, które wymagają sprzętu specjalistycznego, z pomocą fachowych ekip budowlanych. Nasze odkrywki polegają między innymi na odnajdowaniu w konstrukcji i umiejętnym odsłanianiu elementów nośnych tj. belek stropowych różnych konstrukcji stropów – np. stalowych bądź gęstożebrowych, a także prętów nośnych konstrukcji żelbetowych, bądź belek drewnianych. Wykonujemy także odkrywki fundamentów, które są przydatne do określania ich gabarytów i szacowania nośności podłoża gruntowago jak i samych fundamentów. Takie odkrywki wykonuje się zwykle gdy brak jest dokumentacji projektowej, a planowane jest zwiększenie obciążenia fundamentów obiektu, bądź budynek pęka lub rysuje się i poszukuje się dokładnej przyczyny tego zjawiska.

Fot.1 Odkrywka fundamentów.	Fot.2 Odkrywka belki stropowej i budowy stropu.	Fot.3 Odkrywka - przebicie w ścianie.
Fot.4 Odkrywka zbrojenia belki podsuwnicowej	Fot.5 Odkrywka belki stropu drewnianego.	Fot.6 Odwiert w stropie żelbetowym – pobranie próbki do badań

A co zrobić, gdy chcemy zajrzeć w miejsce niedostępne, na przykład do ukrytego pomieszczenia, do wnętrza rury lub stropu drewnianego np. pod podłogę nie chcąc przy tym jej odrywać ? Na to również znaleźliśmy sposób. Zaglądamy do środka niewielką specjalistyczną kamerą przez mały otworek !

Fot.1 Widok z kamery: odsłonięte pręty zbrojeniowe na powierzchni stropu w niedostępnym pomieszczeniu	Fot.2 Widok z kamery: odsłonięte pręty zbrojeniowe na powierzchni stropu w niedostępnym pomieszczeniu	Fot.3 Widok z kamery: odsłonięte pręty zbrojeniowe na powierzchni stropu w niedostępnym pomieszczeniu

zwiń